در طول سال‌های متمادی، همواره حجم عظیم انباشت سرباره فولادسازی از معضلات زیست‌محیطی کشور به شمار می‌رفته است. این در حالی است که ذخایر معدنی بسیاری از فلزات در دنیا رو به کاهش بوده و در نگرش مدرن، نقش پسماندها به عنوان منابع ثانویه و دستیابی به عناصر ارزشمند پر رنگ‌تر شده است.
به گزارش روابط عمومی شتاب‌دهنده صدر فردا؛ سرباره، محصولی جانبی است که به هنگام جداسازی آهن در کوره‌های ذوب آهن از ناخالصی‌های موجود در سنگ آهن به وجود می‌آید. سرباره‌ای که در صنایع فولاد تولید می‌شود، در فولادسازی، آلیاژسازی فولاد، به عنوان کاتالیزور تولید اسید سولفوریک، صنایع سیمان و بتن، صنایع نسوز و سرامیک، شیمیایی، پلیمر، نفت و گاز و ساخت و ساز روکش‌های مقاوم برای جاده‌ها کاربردهای متنوعی دارد .
با توجه به اهمیت و نقش سرباره، طرح استحصال عناصر ارزشمند از سرباره کنورتور ذوب آهن در دستور کار شتاب‌دهنده دانش‌بنیان صدر فردا قرار گرفت و عناصر ارزشمندی همچون وانادیم، منگنز، سیلسیم، کلسیم و آهن در سرباره‌های فولادسازی شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان شناسایی شد که قابلیت استحصال از طریق تکنولوژی‌های پیشرفته را دارد.
از اهمیت و دستاوردهای این طرح می‌توان به ایجاد راهکاری جهت بهره‌برداری و جلوگیری از انباشت حجم عظیم سرباره کنورتور فولاد، بکارگیری دانش فنی روز دنیا در جهت بازیافت عناصر ارزشمند، ایجاد ارزش افزوده از طریق بازیافت، تامین نیاز داخلی و افزایش صادرات اکسید‌های فلزی با خلوص بالا ، بازیافت از روش سازگار با محیط زیست و کاهش آلایندگی صنعت فولاد از طریق مصرف دی اکسید کربن، استفاده از تكنولوژي و تجهيزات داخلي اشاره کرد.
با توجه به استفاده گسترده اين فلز و ترکیبات آن همچون پنتا اکسید وانادیوم در صنایع فولادسازی، باتری‌سازی، ساخت کاتالیست و ...، پژوهشگران بسياري درصدد استحصال اين فلز و تركيبات ارزشمند آن از سرباره کنورتور فولادسازی به عنوان منبع ثانويه برآمده‌اند اما علی رغم تلاش‌های بسیار، روش‌های مورد استفاده به دلیل هزینه بالا، مشکلات زیست‌محیطی، ایجاد حجم بالایی از پسماند بی‌ارزش قابلیت تجاری‌سازی نداشته‌اند.
براساس این گزارش، در این طرح که یکی از خروجی‌های موفق شتاب‌دهنده صدر فردا است، استحصال عناصر ارزشمند از سرباره کنورتور با ظرفيت سالانه 10،000 تن از روشی سازگار با محیط زیست، با چرخه بسته و بدون ایجاد پساب/پسماند جهت تولید ترکیبات معدنی با خلوص بالا مدنظر قرار گرفت كه مي‌تواند گامي موثر در تكميل زنجيره بازیافت مواد معدنی با خلوص بالا و ايجاد ارزش افزوده از پسماندهای فولادسازی باشد.
لازم به یادآوری است در روش مورد استفاده، علاوه بر پنتا اکسید وانادیوم، دیگر ترکیبات ارزشمند شامل دی اکسید منگنز، میکرو سیلیکا، کربنات کلسیم رسوبی، رنگدانه اکسید آهن با خلوص بالا نیز قابل بازیابی است. اجرای این طرح منجر به اشتغال‌زایی مستقيم 43 نفر می‌شود و از خروج ارز جهت واردات محصولات ارزشمند جلوگیری می‌کند.
اصلی ترین بازار این طرح 20 میلیون تن سرباره حاصل از کنورتور فولادسازی شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان است که سالانه 400هزار تن به آن اضافه می‌شود. این طرح در گام اول فقط 10،000 تن سرباره را به صورت سالانه هدف قرار داده است.
شتاب‌دهنده صدر فردا اولین شتاب‌دهنده تخصصی معدن و صنایع معدنی، متالورژی و مواد پیشرفته با اتخاذ رویکردهای نوین در توسعه فناوری، پذیرش و شتابدهی فرصت‌های کسب‌وکاری در بخش معدن وصنایع معدنی، زمینه خلق ارزش پایدار را برای سهامداران خود به وجود می‌آورد و همزمان با نقش آفرینی در زیست بوم نوآوری کشور نقش برجسته‌ای در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کشور دارد.
